
PALESTINË- Më shumë se 50,000 palestinezë janë vrarë në Gaza që nga fillimi i luftës së Izraelit me Hamasin, tha të dielën ministria e shëndetësisë e territorit. Ky është konsideruar si një moment historik i zymtë për një luftë pa fund në horizont ndërsa Izraeli rifillon luftimet dhe paralajmëron për ditë edhe më të vështira në vijim.
Ministria raportoi 41 vdekje të tjera në 24 orët e fundit, duke e çuar numrin në 50,021. Autoritetet në Gaza nuk bëjnë dallim mes civilëve dhe luftëtarëve të Hamasit kur raportojnë shifrat e viktimave, por ministria e shëndetësisë dhe Kombet e Bashkuara thonë se shumica e vdekjeve janë gra dhe fëmijë. Dhe numri i vërtetë mund të jetë shumë më i lartë, me mijëra që besohet se janë ende nën rrënoja.
Një palestinez shikon skenën ku një sulm izraelit vrau udhëheqësin politik të Hamasit Salah al-Bardaweel dhe gruan e tij, në Khan Younis në Rripin jugor të Gazës, të dielën. Numri i të vdekurve u rrit pasi Izraeli rifilloi luftën e tij me Hamasin këtë javë, duke i dhënë fund një armëpushimi dy-mujor në Gaza. Sulmet e reja ajrore të së martës e bënë atë një nga ditët më vdekjeprurëse për palestinezët që nga fillimi i luftës, me më shumë se 400 të vrarë nga zjarri izraelit, sipas ministrisë së shëndetësisë. Deri të mërkurën, Izraeli kishte rifilluar gjithashtu operacionin e tij tokësor në enklavë.
Izraeli nisi një luftë kundër Hamasit në Gaza më 7 tetor 2023, pas sulmit të befasishëm të grupit militant në Izraelin jugor që vrau 1200 njerëz, kryesisht civilë, dhe mori peng 251, sipas autoriteteve izraelite. Hamasi e quajti ofensivën e fundit një shkelje të re dhe të rrezikshme të marrëveshjes së armëpushimit. Grupi militant thotë se është i përkushtuar ndaj marrëveshjes së armëpushimit që nënshkroi me Izraelin në janar, por të enjten lëshoi raketat e para në Izrael që nga rënia e armëpushimit.
Gazanët kanë mbetur me pak shpresë se vrasja do të ngadalësohet pasi zyrtarët izraelitë paralajmërojnë se ajo që do të vijë do të jetë dukshëm më e keqe. Ministri i Mbrojtjes Israel Katz këtë javë paralajmëroi Hamasin se Izraeli do të mbajë një prani të përhershme në disa pjesë të Gazës nëse pengjet në Gaza nuk lirohen.
Katz tha të premten se ai do të udhëzonte ushtrinë izraelite të kapte zona të tjera në Gaza, ndërsa evakuonte popullsinë dhe të zgjeronte zonat e sigurisë përreth Gazës, në mënyrë që të mbronte komunitetet izraelite dhe ushtarët e IDF-së përmes mirëmbajtjes së përhershme të territorit nga Izraeli.
Menjëherë pasi filloi fushata e ripërtërirë, kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu tha: "Dua t'ju siguroj, ky është vetëm fillimi.
Pothuajse e gjithë popullsia e Gazës prej më shumë se 2 milionë banorësh është zhvendosur nga shtëpitë e tyre. Sistemi shëndetësor i enklavës është dëmtuar rëndë, me spitalet që shpesh bëhen qendra e luftimeve. Një krizë humanitare dhe zi buke në disa pjesë të Gazës po shpalosen, pasi Izraeli bllokoi ndihmat për të hyrë në Gaza në fillim të këtij muaji dhe pasi operacioni i tij i fundit pengon shpërndarjen.
Negociatat për zgjatjen e armëpushimit kanë qenë gati që nga dita kur hyri në fuqi më 19 janar. Hamasi ka këmbëngulur që t'i përmbahet kornizës fillestare të nënshkruar me Izraelin në janar, e cila do të kishte parë palët të kalonin në një fazë të dytë më 1 mars. Sipas kushteve të fazës së dytë, Izraelit do t'i duhej të tërhiqej tërësisht nga Gaza dhe të angazhohej për një fund të përhershëm të luftës. Në këmbim, Hamasi do të lironte të gjithë pengjet e gjallë.
Faza e dytë nuk ndodhi kurrë dhe Izraeli e rifilloi luftën, duke përmendur refuzimin e pretenduar të Hamasit të dy propozimeve konkrete të ndërmjetësimit të paraqitura nga SHBA dhe kërcënimet e tij për të dëmtuar ushtarët e IDF dhe komunitetet izraelite si justifikim për sulmet e tij në Gaza.
Izraeli nuk e kundërshton që një numër i konsiderueshëm civilësh palestinezë janë vrarë në luftën e tij në Gaza. Megjithatë, ka argumentuar prej kohësh se shifrat e ministrisë së shëndetësisë janë të ekzagjeruara dhe se Hamasi ngulit veten mes civilëve, duke i përdorur ata si mburoja njerëzore.
Kombet e Bashkuara dhe Departamenti i Shtetit i Shteteve të Bashkuara kanë thënë në mënyrë të përsëritur se besojnë se shifrat e ministrisë së shëndetësisë janë të sakta dhe studimet e pavarura akademike kanë vlerësuar se numri i vërtetë ka të ngjarë të jetë shumë më i lartë.
lufta ne lindjen e mesme izrael palestine