Përdoret marketing mashtures/ Raporti i ri i OBSH-së: Duhani, alkooli dhe ushqimet e përpunuara vrasin 2.7 milionë njerëz vit në Evropë

Foto ilustruese

SHBA- Duhani, alkooli, ushqimet ultra të përpunuara (UPF) dhe lëndët djegëse fosile vrasin 2.7 milionë njerëz në vit në Evropë, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH). Më tej OBSH u ka bërë thirrje qeverive të vendosin rregulla më të ashpra për produktet që dëmtojnë shëndetin. Në një raport, OBSH tha se industritë e fuqishme po nxisin sëmundjet e këqija dhe vdekjen e parakohshme duke përdorur marketingun “mashtrues” dhe duke ndërhyrë në përpjekjet e qeverive për të parandaluar sëmundjet vrasëse si kanceri, sëmundjet e zemrës dhe diabeti.

Raporti i ri llogarit se duhani, lëndët djegëse fosile, UPF dhe alkooli janë përgjegjës për më shumë se 7,400 vdekje çdo ditë në 53 shtetet e Evropës. Në përgjithësi, të katër industritë shkaktojnë rreth 2.7 milionë vdekje në vit në Evropë, rreth një e katërta (24.5%) e të gjithë vdekshmërisë. Gjetjet e agjencisë shëndetësore të OKB-së përbëjnë një sulm të paprecedentë ndaj dëmit të madh që po i shkaktojnë shëndetit të njeriut korporatat e mëdha dhe produktet e tyre, shkruan "The Guardian". Raporti përshkruan se si "industria e madhe" përdor metoda të hapura dhe të fshehta për të rritur fitimet e tyre duke vonuar dhe prishur politikat për të përmirësuar shëndetin e popullsisë.

"Një numër i vogël korporatash transnacionale ... kanë fuqi të konsiderueshme mbi kontekstet politike dhe ligjore në të cilat ato veprojnë dhe pengojnë rregulloret e interesit publik që mund të ndikojnë në marzhet e tyre të fitimit," tha OBSH.

Taktikat e përdorura nga "industritë kryesore tregtare" po minojnë masat për të reduktuar duhanin, pijen dhe mbipeshën, të cilat janë shkaqet më të mëdha të sëmundjeve të shmangshme. Shifrat pasojnë një studim të vitit 2023 , i cili zbuloi se alkooli, duhani, ushqimet dhe pijet e përpunuara dhe lëndët djegëse fosile shkaktuan 19 milionë vdekje në vit globalisht, ose 34% të të gjitha vdekjeve.

Analiza e OBSH-së tregon se të gjitha vendet evropiane janë jashtë rrugës për të përmbushur objektivat e zhvillimit të qëndrueshëm të OKB-së për ndalimin e rritjes së obezitetit ose uljen e duhanpirjes në mesin e atyre të moshës 15 vjeç e lart me 30%. 53 vendet mes tyre konsumojnë më shumë alkool se çdo rajon tjetër në botë.

Pavarësisht rreziqeve shëndetësore, vetëm një pakicë e vendeve evropiane e kanë ndaluar pirjen e duhanit në vende publike, ndërsa përpjekjet për t'i bërë produktet e dëmshme më pak tërheqëse përmes paketimit të thjeshtë, taksimit të alkoolit dhe etiketimit të ushqimit gjithashtu nuk u zbatuan gjerësisht, vuri në dukje raporti.

OBSH vlerëson se duhani shkakton më shumë se 1 milion vdekje në vit, 10% e të gjitha vdekjeve në Evropë. Gati 600,000 [578,908] vdekje shkaktohen çdo vit nga lëndët djegëse fosile (5% e të gjitha vdekjeve), ndërsa alkooli shkakton më shumë se 400,000 vdekje në vit [426,857]. Dhe më shumë se 350,000 njerëz vdesin çdo vit nga konsumimi i tepërt i mishit të përpunuar, pijeve me sheqer dhe ushqimeve të yndyrshme dhe të kripura.

Duke nisur raportin, Frank Vandenbroucke, zëvendëskryeministri belg, tha: “Për një kohë të gjatë ne i kemi konsideruar faktorët e rrezikut si të lidhur kryesisht me zgjedhjet individuale. Ne duhet ta riformulojmë problemin si një problem sistemik, ku politika duhet të kundërshtojë 'mjediset e hiperkonsumit', të kufizojë marketingun dhe të ndalojë ndërhyrjen në politikëbërje.

Raporti u kërkon qeverive në të gjithë Evropën që të vendosin rregulla shumë më të ashpra se si tregtohen produktet që dëmtojnë shëndetin, të vendosin frenim të praktikave monopoliste dhe lobimit dhe të sigurojnë që marrëveshjet tregtare dhe ligjet ekonomike t'i japin përparësi shëndetit publik.

Fondi Botëror i Kërkimit të Kancerit u bëri thirrje njerëzve që të ndjekin më shpesh një dietë kryesisht me bazë bimore dhe të kufizojnë pirjen e tyre në mënyrë që të zvogëlojnë rrezikun e prekjes nga kjo sëmundje.

obsh duhan