Deshifrohen shkrimet 3,300-vjeçare të gdhendura në obeliskun egjiptian, Place de la Concorde në Paris

PARIS- Shkrimet e gdhendura në obeliskun egjiptian në Place de la Concorde janë deshifruar nga arkeologët në Paris. Sipas informacioneve, shkrimet një "propagandë" që lavdëron Faraonin Ramses II.

Obelisku duket se është ndërtuar gjatë periudhës së Ramsesit II, i cili sundoi Egjiptin nga viti 1279 para Krishtit deri në vitin 1213 para Krishtit. Obelisku iu dhurua Francës në vitin 1830 nga sulltani i Perandorisë Osmane.

Disa nga këto hieroglife u vunë re për herë të parë në dhjetor 2021, kur obelisku ishte i rrethuar nga skela rinovimi. Në atë kohë, egjiptologut Jean-Guillaume Olette-Pelletier iu dha leja për të regjistruar disa nga mbishkrimet më të larta pranë majës së piramidës së artë.

Mbishkrimet sekrete në monumentin 3,300-vjeçar ishin të destinuara vetëm për sytë e aristokracisë egjiptiane, sipas egjiptologut. Më tej ai shtoi se nga ana perëndimore e obeliskut fillimisht ishte përballë Nilit, me mbishkrimet e vendosura pranë majës së tij të dukshme për njerëzit që udhëtonin në lumë.

Mbishkrimet, sipas studimit, thonë se Ramsesi II ishte zgjedhur nga perënditë, se ai kishte status hyjnor dhe për këtë arsye kishte të drejtën të sundonte Egjiptin. Imazhet në këtë pjesë të obeliskut, i cili është 23 metra i lartë, përshkruajnë Ramsesin II duke i bërë oferta perëndisë Amun.

"Këto mesazhe përbëjnë një formë propagande në favor të krijuesit të tyre, Faraonit Ramsesi II," thotë Olette-Pelletier. Egjiptologu deklaroi se deshifroi gjithsej shtatë mesazhe sekrete që ishin gdhendur në monument.

Sipas shkencëtarit, gjetjet hedhin dritë të mëtejshme mbi një metodë deshifrimi të quajtur "kriptografi tre-dimensionale". Me këtë metodë, disa mesazhe mund të shihen vetëm nga një kënd i caktuar.

Obelisku përmban dy rreshta hieroglifesh që mund të japin mesazhe të ndryshme në varësi të drejtimit nga i cili lexohen. Olette-Pelletier përmend, për shembull, se një mbishkrim në obelisk nga njëra anë regjistron emrin e plotë të Ramsesit II, ndërsa nga ana tjetër thotë se ai kishte jetë të përjetshme.