BOTA

Rruga e lashtë Romake "Appiane" bëhet vendi i 60-të i trashëgimisë botërore në UNESCO, Italia kryeson e para me më shumë monumente në listën e organizatës

n.f Përditësimi i fundit 29 Korrik 2024, 10:23
Rruga e lashtë Romake "Appiane" bëhet vendi i 60-të i
Rruga Appian

ITALI- Via Appia Antica e Italisë, ose Rruga Appian, rruga më e hershme dhe më e rëndësishme e ndërtuar nga romakët e lashtë, është emëruar si një vend i trashëgimisë botërore të UNESCO-s , duke e bërë Italinë vendin me numrin më të madh të vendeve në botë në listën e lakmuar.

E njohur si Regina Viarum, ose Mbretëresha e Rrugëve, ajo lidhi Romën me portin e Brindisit në jug dhe shënoi një revolucion në ndërtimin e rrugëve. Seksioni i parë i autostradës u ndërtua në vitin 312 para Krishtit nga Appius Claudius Caecus dhe shërbeu si një korridor strategjik për qëllime ushtarake. Deri atëherë, të vetmet rrugë jashtë Romës së lashtë ishin etruske dhe shkonin drejt Etrurisë, e cila ishte një rajon i Italisë qendrore.

Sot, 17 km e parë e shtegut me kalldrëm ka mbetur dhe ruhet brenda parkut arkeologjik Appia Antica në jug të Romës. E njohur nga adhuruesit e historisë, këmbësorët dhe çiklistët, rruga krejtësisht e paprekur është e rrethuar nga ajo që ka mbetur nga ujësjellësit dhe vilat e lashta romake. Nën shtegun është një rrjet i përhapur katakombesh ku u varrosën të krishterët e konvertuar.

Oferta për shtimin e shtegut në listën e trashëgimisë së UNESCO-s u bë nga ministria e kulturës e Italisë dhe u deklarua në një seancë të Komitetit të Trashëgimisë Botërore në Delhi. 

“Ajo u konceptua fillimisht si një rrugë strategjike për pushtimin ushtarak, duke përparuar drejt Lindjes dhe Azisë së Vogël,” tha UNESCO. "Via Appia më vonë mundësoi që qytetet me të cilat lidhej të rriteshin dhe u shfaqën vendbanime të reja, duke lehtësuar prodhimin dhe tregtinë bujqësore."


UNESCO tha se rruga ilustron aftësitë teknike të avancuara të inxhinierëve romakë në ndërtimin e rrugëve, projekteve të inxhinierisë civile, infrastrukturës dhe punimeve gjithëpërfshirëse të bonifikimit të tokës, si dhe një seri të gjerë strukturash monumentale, duke përfshirë, për shembull, harqet triumfale, banjat , amfiteatro dhe bazilika, ujësjellës, kanale, ura dhe shatërvane publike.

Via Appia është vendi i 60- të i trashëgimisë kulturore në Itali që i shtohet listës, e cila përfshin qendrat historike të Romës, Firences, Venecias, Pizës dhe Napolit, si dhe pesë fshatrat e Cinque Terre dhe qytetin shpellor të Matera në Bazilikë.

Ministri i kulturës, Gennaro Sangiuliano, tha se është një njohje e vlerës së historisë dhe identitetit, ndërsa Roberto Gualtieri, kryebashkiaku i Romës, e përshkroi shtegun si simbolin e një qytetërimi të tërë.

rruga appian unesco italia

video

PIRANJAT SHOW - SEZONI 7 EPISODI 18

PIRANJAT SHOW - SEZONI 7 EPISODI 18

Industritë e rënda dhe ndotja e lumenjve

Një 'lapsus' i qëllimshëm

Historia e një 'arkitekti' profesionist

Makinat 'private' të bashkisë Tiranë

Aferat korruptive pas skandalit të Gramshit

'Landfilli' abuziv i bashkisë së Krujës

Kush i dogji plehrat e Shijakut

Mirësia

PIRANJAT SHOW - SEZONI 7 EPISODI 17

'Lufta' e TikTok-ut dhe edukata morale

Papërgjegjshmëria apo paaftësi

Sekti i bordit të mbikqyrjes publike

Bashkia Tiranë zhvat bizneset

Beteja për pastrimin e Prishtinës

Fëmijët që nuk i lexon më as algoritmi

Shkeljet ligjore në koncertin e Noizy-t

PIRANJAT SHOW - SEZONI 7 EPISODI 16

Prapaskenat në kurriz të një mësueseje

Prishtina dy javë mes mbeturinash

Mashtrimi perfekt i Klea Ramës

Universiteti i arteve si 'fabrikë' titujsh

'Lufta' e TikTok-ut dhe edukata morale

Shkatërrimi i parkut qokë për Noizyn

PIRANJAT SHOW SEZONI 7 - EPISODI 15

A duhet të kontrollohen dyqanet e kafshëve

Ndarja e një çifti dhe vajza mes tyre

Kur kushërira të premton 'Parajsën'

Shteti i paligjshmërisë mund qytetarët

Mashtrimi perfekt i Klea Ramës

Konflikt interesi apo korrupsion

Fjalimi i fitores i Edi Rames.

Kaçaniku, qyteti i ekstremistëve

PIRANJAT SHOW SEZONI 7 - EPISODI 14

Kursimet e një jete dhe mashtrimi me pronat

Rama, gënjeshtra me taksimin

Masakra mjedisore që po shkatërron Tiranën

Ku ka përfunduar bursa e 17 vjeçares

Aksidenti i Burrelit dhe indiferenca e autoriteteve

Kur shteti ndërton pa lejen e shtetit

Demokracia

Dy kryebashkiakë dhe 'malet' me plera

Drejtori i ardhshëm i administratës.

Premtimet e Edi Ramës në Berat

Thonë se tragjedia dhe komedia ecin bashkë: Rilindja nisi si humor i zi, po mbaron si dramë mavi.

Një studim shkencor ka vërtetuar se tallavaja është muzika qe rrit sasine e qumështit tek delet.

Premtimet e Edi Ramës në Tepelenë.

Premtimet e Edi Ramës për Memaliaj.

PIRANJAT SHOW SEZONI 7 - EPISODI 13

PS-PD, flasin dy zonja Tirone