Të dhënat e reja/ Analiza e CNN: Çfarë fsheh strategjia tarifore e Trump?

SHBA- Presidenti amerikan Donald Trump ka vendosur tarifa të reja për importet nga Meksika dhe Kanadaja dhe ka dyfishuar taksën e vendosur së fundmi për mallrat kineze. Mirëpo, vetëm një ditë më vonë erdhi pengesa e parë, pasi ai shpalli një përjashtim njëmujor për automobilistët amerikanë, të cilët pritej të prekeshin rëndë, kryesisht për shkak të tarifave për importet e çelikut dhe aluminit.

Kjo u pasua menjëherë nga një pezullim i tarifave deri më 2 prill për të gjitha produktet nga Meksika dhe Kanadaja që mbulohen nga marrëveshja e tregtisë së lirë USMCA, një pengesë e rëndësishme për planin ekonomik të nënshkruar nga qeveria që ka tronditur tregjet, bizneset dhe konsumatorët. Por edhe një përjashtim për sektorin e automobilave me kërkesë të autoprodhuesve amerikanë.

Tarifat janë një pjesë qendrore e planeve ekonomike të Trump, të cilat ai thotë se do të nxisin prodhimin amerikan dhe do të mbrojnë vendet e punës, si dhe do të rrisin të ardhurat nga taksat dhe do të rrisin ekonominë. Megjithatë, shumë ekonomistë paralajmërojnë se tarifa të tilla mund të çojnë në çmime më të larta për konsumatorët në SHBA, pasi janë krijuar ekonomi të integruara dhe zinxhirë furnizimi, me mallra të prodhuara me vlerë shumë miliarda dollarësh që kalojnë kufirin çdo ditë.

Retorika 'Make America Great Again' për kthimin e industrisë dhe prodhimit brenda kufijve është diçka që i i dha shumë vota Donald Trump gjatë zgjedhjeve presidenciale të nëntorit, megjithatë, ajo që shqetëson tani ekonomistët dhe bizneset amerikane është mungesa e një plani dhe strategjie realiste të presidentit amerikan.

Mes pasigurisë dhe presioneve inflacioniste, njoftimet impulsive të Trump, siç i karakterizojnë shumë analistë, për vendosjen e tarifave ndaj një vendi pas tjetrit po shkaktojnë shqetësim në treg, kryesisht për shkak të mungesës së të dhënave specifike të nevojshme dhe gatishmërisë për të gjetur gjuhën e përbashkët. Mallrat nga Kina, Meksika dhe Kanadaja përbënin më shumë se 40% të importeve të SHBA në 2024. Kur ai njoftoi për herë të parë planet për tarifa të reja, Shtëpia e Bardhë tha se presidenti po ndërmerrte veprime të guximshme për t'i mbajtur të tre vendet përgjegjëse ndaj premtimeve të tyre për të ndaluar imigracionin e paligjshëm dhe për të ndaluar rrjedhën e fentanilit helmues dhe drogave të tjera në vendin tonë.

Administrata Trump thotë se kimikatet vijnë nga Kina, ndërsa bandat meksikane e furnizojnë ilegalisht dhe operojnë laboratorë fentanyl në Kanada. Kryeministri kanadez Justin Trudeau tha se vendi i tij është përgjegjës për më pak se 1% të fentanilit që hyn në Shtetet e Bashkuara, shumica e të cilit vjen nga Meksika.

Cilat janë tarifat dhe si funksionojnë ato?

Tarifat janë taksa të vendosura mbi mallrat e importuara nga vende të tjera dhe të paguara nga importuesit, me koston që zakonisht i kalohet konsumatorit përfundimtar. Në këtë rast, një kompani amerikane që porosit produkte nga një kompani kineze do të paguajë detyrimet shtesë kur të marrë porosinë e saj.

Në mënyrë tipike, tarifat janë një përqindje e vlerës së një produkti, që do të thotë se vendosja e një tarife 20% për produktet kineze do të thotë që një produkt me vlerë 10 dollarë do t'i nënshtrohet një tarife shtesë prej 2 dollarësh. Bizneset mund të zgjedhin të kalojnë një pjesë ose të gjithë koston e tarifave tek klientët.

Çfarë po ndodh me tarifat kundër Kinës?

Më 4 shkurt, filloi një tarifë 10% për të gjitha mallrat e importuara nga Kina, megjithatë, menjëherë pas kësaj, Trump deklaroi se dërgesat me vlerë më pak se 800 dollarë do të përjashtoheshin. Kina u përgjigj me tarifat e veta prej 10% më 10 shkurt, duke përfshirë një taksë 10-15% për disa produkte bujqësore amerikane, dhe më pas e dyfishoi atë normë në 20% më 4 mars.

Pekini ka synuar gjithashtu disa kompani amerikane të hapësirës ajrore, të mbrojtjes dhe teknologjisë, duke i shtuar ato në një listë të subjekteve jo të besueshme dhe duke vendosur kontrolle të eksportit. Kina u bëri thirrje Shteteve të Bashkuara që të kthehen në dialog me Pekinin sa më shpejt të jetë e mundur.

"Nëse Shtetet e Bashkuara insistojnë të bëjnë një luftë tarifash, një luftë tregtare ose çdo lloj lufte tjetër, pala kineze do t'i luftojë ato deri në fund të hidhur," paralajmëroi zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme Lin Jian.

Çfarë po ndodh me tarifat ndaj Kanadasë?

Në fazën e parë, Trump njoftoi tarifa 25% ndaj Kanadasë – me përjashtim të hidrokarbureve kanadeze, të cilat janë subjekt i tarifave 10% – të cilat do të hyjnë në fuqi më 4 shkurt. Masa më në fund hyri në fuqi më 4 mars. Dhe një ditë më vonë ata morën një tjetër pezullim, deri më 2 prill. Në të njëjtën kohë, Trump ra dakord të përjashtojë sektorin kritik të automobilave nga tarifat për një muaj me kërkesë të prodhuesve amerikanë të automjeteve.

Presidenti amerikan kishte thënë më parë se vonesa njëmujore do t'i lejonte SHBA-së të shihte nëse mund të arrihet apo jo një marrëveshje përfundimtare ekonomike me Kanadanë, me kryeministrin kanadez Justin Trudeau që kritikoi tarifat si një gjë shumë marrëzi, ndërsa akuzoi Trumpin se planifikon një kolaps të plotë të ekonomisë kanadeze sepse kjo do ta bëjë më të lehtë për ne aneksimin.

Kanadaja synoi menjëherë produkte me vlerë 30 miliardë dollarë. dollarë që hyjnë nga SHBA dhe mallra me vlerë 125 miliardë të tjera. dollarë në 21 ditë, sipas BBC. Mund të kufizojë gjithashtu aksesin e SHBA-së në energjinë e saj, pasi është furnizuesi kryesor i naftës në SHBA dhe gjithashtu siguron pak energji elektrike për 30% të shteteve.

Çfarë po ndodh me tarifat ndaj Meksikës?

Presidenti amerikan njoftoi tarifat 25% kundër Meksikës, të cilat hynë në fuqi më 4 mars, pas disa ditësh afati për pajtueshmërinë dhe u njoftuan përfundimisht se do të pezulloheshin deri më 2 prill. Presidentja meksikane Claudia Sheinbaum ra dakord të dërgonte 10,000 anëtarë të Gardës Kombëtare në kufirin SHBA-Meksikë për të parandaluar trafikun e drogës, veçanërisht fentanyl, dhe tha se SHBA-ja nga ana e saj kishte rënë dakord të rriste masat për të parandaluar trafikimin e armëve amerikane me fuqi të lartë në Meksikë.

Sheinbaum ka deklaruar se vendimi i SHBA-së për të vendosur tarifa 25% nuk ​​kishte asnjë justifikim dhe se Meksika do të përgjigjet me masa tarifore dhe jotarifore.

Po në Mbretërinë e Bashkuar dhe BE?

Me rastin e mbledhjes së tij të parë të kabinetit në Shtëpinë e Bardhë, presidenti amerikan njoftoi se së shpejti do të vendosen detyrime doganore prej 25% për produktet evropiane.

“Ne e kemi marrë vendimin dhe do ta shpallim së shpejti, do të jetë 25%,” tha Trump, duke komentuar se tarifat do të godasin importin e makinave.

Vlen të theksohet se presidenti Trump shpesh ngatërron dhe barazon tarifat me TVSH-në e aplikuar nga vendet europiane, ndërkohë që i referohet vështirësive të supozuara në aksesin në tregun europian, siç është kuadri rregullator, të cilin e cilëson si pengesë për shpërndarjen e produkteve nga kompanitë amerikane.

Nga ana e tij, Komisioni Evropian paralajmëron se do të ketë një reagim të fortë.

"BE do të reagojë fuqishëm dhe menjëherë kundër barrierave të pajustifikuara ndaj tregtisë së lirë dhe të drejtë, edhe kur tarifat përdoren për të sfiduar politikat legjitime dhe të paanshme," tha një zëdhënës i Komisionit.

Vihet re se Mbretëria e Bashkuar eksporton kryesisht produkte farmaceutike, makina dhe instrumente shkencore në SHBA dhe argumenton se duhet të përjashtohet nga tarifat sepse blen më shumë nga SHBA sesa shet atje.

Tarifat për çelikun dhe aluminin

Trump tha se tarifa prej 25% për të dy metalet do të hyjë në fuqi më 12 mars, pa përjashtim. SHBA është importuesi më i madh në botë i çelikut, me Kanadanë, Brazilin dhe Meksikën që janë tre furnizuesit e saj më të mëdhenj. Në fakt, Kanadaja siguroi më shumë se 50% të aluminit të importuar në SHBA në vitin 2024. Kompanitë amerikane që përdorin çelik dhe alumin për të prodhuar produkte kanë paralajmëruar se tarifat mund të rrisin çmimet e tyre.

donald trump