Huamarrja e qeverisë në tregun e brendshëm do të ulet me 15% në tremujorin e fundit

TIRANA- Sipas kalendarit të huamarrjes të Ministrisë së Financave, shuma e programuar për t’u financuar në tregun e brendshëm, (duke përfshirë edhe rifinancimet e instrumenteve të maturuar) do të ketë vlerën 68 miliardë lekëve, në rënie me 8.8% krahasuar me tremujorin e tretë dhe në rënie me 15% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.

Ndërkohë, në muajin tetor, Ministria e Financave ka organizuar edhe dy ankande të riblerjes (buy back) të obligacioneve referencë 3-vjeçare dhe 5-vjeçare, në shumën 1 miliard lekë për secilin ankand. Duke zbritur riblerjet e planifikuara, huamarrja neto e planifikuar mund të llogaritet në afërsisht 66 miliardë lekë. Shuma e parashikuar e huamarrjes do të jetë më e ulëta për tremujorin e fundit qysh prej vitit 2019.

Rënia do të jetë veçanërisht e theksuar për muajin dhjetor, kur Ministria e Financave dhe Ekonomisë ka planifikuar huamarrje totale në vlerën e 14 miliardë lekëve, 15.2% më pak krahasuar me dhjetorin e vitit të kaluar.

Në përgjithësi, gjatë viteve të fundit Ministria e Financave e ka përqendruar huamarrjen sidomos në gjysmën e parë të vitit, ndërsa shuma e huamarrjes ulet gradualisht deri në tremujorin e fundit. Duke qenë se pjesa më e madhe e instrumenteve rifinancohen në kohën e maturimit, kjo shpërndarje e huamarrjes ka tendencën të përcillet në vitet e pasardhëse. Një faktor tjetër që ka ndikuar huamarrjen në tregun e brendshëm ka qenë edhe praktika tashmë periodike e huamarrjes në tregjet e jashtme, nëpërmjet emetimit të eurobondit.

Zyrtarisht, qeveria nuk ka planifikuar një dalje në tregjet ndërkombëtare për këtë vit dhe Euobondi i radhës pritet të emetohet në vitin 2025. Megjithatë, në rast se kushtet e tregjeve do të vlerëoshen të favorshme, nuk është përjashtuar mundësia që dalja për Eurobondin e radhës të afrohet në kohë në tremujorin e fundit 2024. Ulja e normave të interesit nga Banka Qendrore Europiane dy herë gjatë këtij viti duket se krijon premisat e duhura në këtë drejtim.

Gjendja e buxhetit të shtetit nga të dhënat e deritanishme është në suficit të bollshëm, me rreth 55 miliardë lekë deri në fund të 7-mujorit. Suficiti madje është rritur me 21.6% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Siç ndodh zakonisht, pritet që i gjithë deficiti i planifikuar vjetor të shpenzohet në muajt e fundit të vitit.

Një kërkesë më e ulët e qeverisë për financim në teori është një faktor që i mban të ulëta presionet për rritjen e yield-eve. Yield-et e instrumenteve të huamarrjes së brendshme kanë ndjekur një tendencë në rënie deri tani gjatë këtij viti./ Monitor

ekonomi